Seniorzy w Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej

Klub Seniora „Nadzieja” w Centrum Edukacji Przyrodniczo–Leśnej

16 października 2017 r. dla uczestników Klubu Seniora „Nadzieja” z Gminy Stare Babice w Centrum Edukacji Przyrodniczo–Leśnej Lasów Miejskich w Warszawie odbyła się prelekcja pt. „Ochrona czynna fauny i flory poprzez usuwanie lub ograniczanie występowania gatunków obcych” oraz spacer edukacyjny po Lesie Kabackim.

Wykład z prezentacją przedstawił Pan Piotr Prądzyński. Zaskoczył chyba wszystkich, bo każdy ze słuchaczy spodziewał się, że inwazyjny wpływ gatunków obcych na roślinność Lasów Miejskich dotyczyć będzie owadów, zwierząt lub działań człowieka, a okazało się, że jednym z największych zagrożeń dla różnorodności biologicznej jest wpływ obcych gatunków roślin.

1338 to liczba gatunków obcych w Polsce. 200 to liczba roślin drzewiastych obcego pochodzenia w polskich lasach.

W Europie szkody z tytułu występowania gatunków obcych szacuję się na 18 mld euro rocznie. Rośliny inwazyjne obcego pochodzenia wygrywając konkurencję o światło i wodę z naszymi rodzimymi gatunkami powodują, że zamiast wielogatunkowych ekosystemów pojawiają się monokultury.

Gatunki obcego pochodzenia zwłaszcza inwazyjne usuwane są na terenie całej Polski. Inwazyjni przybysze są zwalczani, ponieważ wiele rodzimych siedlisk jest przez nie niszczone, a wraz z nimi cenne gatunki tracą „dom”.

W Lasach Miejskich – Warszawa usuwane są m.in.:

    Klon jesionolistny – pochodzi z Ameryki Północnej i środkowej.
Błyskawicznie opanowuje doliny rzeczne, gdzie jest bardzo rzadko ścinany przez bobry. Odporny na susze, mróz, ma niskie wymagania siedliskowe oraz produkuje olbrzymią ilość nasion.

 Czeremcha amerykańska – pochodzi z Ameryki Północnej.
Opanowuje całkowicie warstwę podszytu, nie pozwalając na rozwój innych drzew i krzewów, a nawet roślin runa. Powoduje poważne kłopoty przy odnowieniu lasu. Sprowadzona do Polski w 1813 roku. Jej liście są szkodliwe dla bydła.

 Dąb czerwony – pochodzi z Ameryki Północnej.
Ma ostro zakończone liście, żołędzie zaś pękate i ostro zakończone. Wyjmij z portfela jakąkolwiek monetę, a zobaczysz tam grafikę z jego liśćmi. Pięknie przebarwia ulistnienie jesienią na czerwony kolor. Odporny na suszę, zanieczyszczenia, mrozy, mniej wymagający niż rodzime dęby. Owocuje w młodszym wieku oraz obficiej i częściej niż dęby krajowe.
Wg naszych zwierząt jego żołędzie nie są tak smaczne jak dębów ojczystych.

 Robinia akacjowa – pochodzi z Ameryki Północnej, Abraham Lincoln jako młodzieniec łupał z jej drewna podkłady kolejowe oraz słupki ogrodzeniowe.
Gatunek ze względu na kształt liści błędnie zwany akcją. Akacje to drzewa i krzewy rosnące w strefie tropikalnej i subtropikalnej.
Robinia ma azotowe bakterie korzeniowe, które powodują, że może rosnąć nawet na ubogich siedliskach. Ma silną zdolność wytwarzania odrośli. Usuwanie jej przypomina walkę z Hydrą. Silnie ekspansywna na uboższych siedliskach.

   Niecierpek drobnokwiatowy – pochodzi z Azji.
Roślina jednoroczna o wysokości 15-60 cm, silnie ekspansywna.
W jej dojrzałym owocu panuje ciśnienie 25 atmosfer, przy ich dotknięciu torebki pękają  i wyrzucają na znaczne odległości nasiona. W ten sposób rozsiewa się szybko i skutecznie. Roślina ta opanowała znaczne obszary naszych lasów pozbawiając miejsc do życia wielu naszych rodzimych gatunków.

Uzupełnieniem wykładu okazał się spacer edukacyjny z botanikiem Panem Janem Kucharzykiem po Lesie Kabackim, gdzie szukaliśmy „obcych” gatunków roślin i polskich odpowiedników. Udało się znaleźć np. liście dębu czerwonego z jakże ostrymi, drapiącymi zakończeniami i łagodnie zaokrąglone liście polskiego dębu. A towarzyszyła nam piękna słoneczna aura i szumiące jesienne, kolorowe liście pod nogami opadłe zarówno z naszych polskich drzew i krzewów, jak i z tych "obcych".

Prelekcja dla Grupy Senioralnej ze Starych Babic odbyła się w ramach realizacji projektu partnerskiego pomiędzy m. st. Warszawa a Gminą Stare Babice pn.: "Kompleksowa ochrona bioróżnorodności w zakresie fauny i flory z elementami edukacji ekologicznej”,
który jest współfinansowany ze środków EFRR w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020.

Alicja Napurka